កុំព្យូទ័រ គឺ ជាម៉ាស៊ីនម៉្យាងដែលអាចផ្លាស់ប្ដូរពត៌មានយ៉ាងល្អនិងជាក់លាក់ជាទីបំផុតដោយ យោងទៅតាមរូបមន្ដនិងច្បាប់ត្រឹមត្រូវ។ កុំព្យូទ័រកាលពីរមុនមានទំហំធំ និង មានការប្រើប្រាស់ បានតិច ក៏ប៉ុន្ដែកុំព្យូទ័រនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះវិញ មានការកែប្រែជាច្រើនយ៉ាង កាន់តែមានភាព ងាយស្រួលជាងមុនដូចជា៖ ពួកគេបានកែប្រែទំហំរូបរាង គុណប្រយោជន៏ ការប្រើប្រាស់ កាន់តែមានភាពងាយស្រួលជាងមុន និង ចូលរួមបំរើពិភពលោកកាន់តែបានច្រើន។ រហូតមក ដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កុំព្យូទ័រក្លាយជាវត្ថុដ៏អស្ចារ្យនិងមានតំលៃសំរាប់មនុស្សទូទៅ។ វាជាអ្នក ផ្ដល់ពត៌មានកាន់តែរហ័ស និង ទំនើបជាទីបំផុត។ កុំព្យូទ័រអាចគ្រប់គ្រងរោងចក្រជាច្រើន ដែលពីមុនមកធ្លាប់តែប្រើមនុស្សដើម្បីគ្រប់គ្រង តែពេលនេះពួកគេប្រើកុំព្យូទ័រ ដើម្បីគ្រប់គ្រងដែលផ្ដល់ភាពងាយស្រូលនិងមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។
ប្រភេទនៃកុំព្យូទ័រ (ពត៌មានលំអិត សូមអាននៅ How Stuff Work)
1. Personal Computer (PC)
PC មានច្រើនទំរង់ រូមមាន Apple iPad
2. Desktop
3. Laptop or Notebook
4. Netbook (Smaller and cheaper than notebook)
5. PDA
6. Workstation
7. Server
8. Mainframe
9. Supercomputer
10. Wearable computer
ធាតុផ្សំរបស់កុំព្យូទ័រ
កុំព្យូទ័រអាចដំណើរការទៅបាន អាស្រ័យដោយធាតុផ្សំរបស់វាពីរសំខាន់ៗគឺ Hardware និង Software ។
១. ហាតវែ (Hardware) រឺ ផ្នែករឹង
ពាក្យថា Hardware របស់កុំព្យូទ័រមានន័យថា គេនិយាយអំពីផ្នែកដែលរឹងរបស់កុំព្យូទ័រ ដែលជាផ្នែកមួយដែលយើងអាចមើលឃើញ និងប៉ះបាន ហើយត្រូវបានគេចែកជាបីផ្នែកសំខាន់ ទៀត រួមមាន៖ System Unit, Input Device និង Output Device ។
– System Unit
ជាកែសដែលផ្ទុករាល់សមាសធាតុសំខាន់ៗរបស់កុំព្យូទ័រមានដូចជា៖ បន្ទះមេ (Main Board រឺ Motherboard) គឺជាបន្ទះសៀគ្វីដ៏ធំស្ថិតនៅក្នុងផ្នែកប្រព័ន្ធ (System Unit) ដែលវាបាន ទ្រទ្រង់នូវសមាសធាតុអេឡិចត្រូនិច ។ អង្គគណនី CPU (Central Processing Unit) ជាខួក្បាលរបស់កុំព្យ័ទ័រ ដែលមានតួនាទីចំបងក្នុងការទទួលយកទិន្នន័យសំរាប់ការដំណើរការទិន្នន័យ និងត្រួតពិនិត្យគ្រប់គ្រងកិច្ចការទាំងអស់របស់កុំព្យូទ័រ។ RAM (Random Access Memory) ជាអង្គចងចាំមានតួនាទីរក្សាទិន្នន័យរវាង CPU ដែលកំពុងដំណើរការទិន្នន័យ ។ ការទុកទិន្នន័យរបស់ RAM ជាការក្សាទុកបណ្ដោះអាសន្ន ហើយវានឹងបាត់បង់ ទិន្នន័យពេល កុំព្យូទ័រត្រូវបានបិទ។
– Input Device
មានតួនាទីបញ្ចូលទិន្នន័យ ឬទទួលការបញ្ជាពីអ្នកប្រើប្រាស់ ដោយឧបករណ៍ដែលយើងបាន ដឹង ច្បាស់រូចហើយនោះ គឺមានដូចជា៖ Video Camera មានតួនាទីប្រហាក់ប្រហែល នឹងម៉ាស៊ីនថត វីឌីអូឌីជី ថល ដែលវាភ្ជាប់ទៅនឹងម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រ ហើយធ្វើការជាមួយនឹងកម្មវិធីផ្សេងៗទៀត។ Scanner ជាឧបករណ៍ប្រើសំរាប់ផ្ដិតរូបភាព និងឯកសារដើម្បីបញ្ចូលទៅកាន់ម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រ ដែលឯកសារមានដូចជា រូបថត និង អត្ថបទ។ Keyboard ប្រើសំរាប់វាយឯកសារចូលក្នុងកុំព្យូទ័រ។ Microphone មានតួនាទីបញ្ជូនសំលេង និងទិន្នន័យទៅកាន់កុំព្យូទ័រ ហើយធ្វើការជាមួយ កាត សំលេង ។ Mouse ប្រើសំរាប់បញ្ជាឲ្យធ្វើការចង្អុលបង្ហាញ និងជ្រើសរើស Item នៅលើអេក្រង់ គេបានបែងចែកជាបីកន្លែងសម្រាប់ចុច ដែលមានការកែប្រែ Mouse ឲ្យមានជើងនៅចំកណ្ដាល ដើម្បីរំកិលMouse ឲ្យបានលឿន។
– Output Device
ជាបំណែកដែលបង្ហាញនិងបញ្ចូនទិន្នន័យដែលបានរៀបចំដំណើរការពីCPU អោយទៅកាន់អ្នកប្រើប្រាស់បានដឹង មិនថាតែការមើលឃើញ និងបន្លឺសំលេងចេញមកនោះទេ។ ហើយ Output Device មានដូចជា៖ Printer ជាឧបករណ៍សំរាប់បោះពុម្ភ ទិន្នន័យចេញពីកុំព្យូទ័រ ដែលចេញជាឯកសារហើយវាត្រូវបានចែកចេញជាបីប្រភេទទៀតរួមមាន Det Matrix printer , Laser Printer , Inkjet Printer។ Speaker ជាឧបករណ៍សម្រាប់បន្លឺសំលេង ដែលវាធ្វើការជាមួយ កាតសំលេង (Sound Card) ។ Monitor ជាឧបករណ៍បង្ហាញលទ្ធផល ដែលបានមកពីProcess របស់ម៉ាស៊ីនអោយអ្នកប្រើបានឃើញ។
២. សូហ្វវែ (Software) រឺ ផ្នែកទន់
Software គឺបណ្ដុំនែកម្មវិធី (Computer Program) និង ទិន្នន័យដែលទាន់ទង ដើម្បីបញ្ជាទៅកាន់ CPU ដើម្បីដំណើរការប្រតិបត្តិការណ៍របស់កុំព្យូទ័រ។ ផ្ទុយពី ហាតវែ (Hardware) គឺ សូហ្វវែ យើងមិនអាចប៉ះបាន រឺ មើលឃើញដំណើរការរបស់វានោះទេ អ្នកប្រើប្រាស់អាចឃើញលទ្ធផល នៃដំណើរការរបស់វា រឺ អាចបញ្ជាដើម្បីឲ្យកុំព្យូទ័រធ្វើអ្វីមួយ។ ជាធម្មតា កុំព្យូទ័រដែលយើង ប្រើ ប្រាស់រាល់ថ្ងៃ ត្រូវបំពាក់ដោយប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការណ៍(Operating System)មួយដែលហៅថា វីនឌូ (Window) ដែលជាផលិតផលរបស់ក្រុមហ៊ុន Microsoft ។ វីនឌូ ដើរតួនាទីសំខាន់ជាអ្នកចំលង(Interface) រឺទទួលយកបញ្ជារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ទៅ CPU ដើម្បីធ្វើមួយ។ ហើយតាម រយៈវីនឌូ នេះ អ្នកប្រើប្រាស់អាចបន្ថែមកម្មវីធីថ្មី (Install new program application) តាមទំរូវការដោយ ងាយស្រួល ដូចជាកម្មវិធី Microsoft Office, Adobe Reader, Adobe Photoshop, Adobe InDesign, Corel Draw ។ល៕ ក្រៅពី Microsoft Window កុំព្យូទ័រ ក៏អាចបំពាក់សូហ្វវែ សំរាប់ បញ្ជាទៅ CPU ដូចជា លីនុច(Linux), ម៉ាក (Mac OS), Sanmicro System (Solaris)។
ចែករំលែកគ្នាដឹង 
