ដូចជាមានរយៈកាលដ៏យូរលង់ដែរហើយដែលខ្ញុំមិនបានរៀបចំអត្ថបទសំរាប់ដាក់ក្នុងប្លុកមួយនេះ។ ពេលនេះខ្ញុំសុំពេល ដើម្បីចែករំលែកគំនិតបន្តិបន្តួច។ ជាថ្មីម្ដងទៀត ខ្ញុំលើកនិយាយពីបញ្ហាជីវិតមកជជែកគ្នា ក៏ដូចជាចែករំលែកគ្នាដើម្បីស្វែងពីជីវិតរបស់យើងឲ្យបានច្រើន។ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ជីវិតមនុស្សចេះតែប្រែប្រួល ពេលខ្លះក៏សប្បាយរីករាយ ពេលខ្លះក៏ក្រៀមក្រំ ពេលខ្លះទៀតពិតជាស្មុគស្មាញដែលស្ទើរតែមិនអាចរកផ្លូវចេញពីភាពងងឹតទៅរកទីដែលមានពន្លឺបាន។ ប៉ុន្តែទៅជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏យើងមិននិយាយបានថា ជីវិតត្រូវតែរីករាយគ្រប់ពេលវេលា រឺក៏ទុក្ខសោកគ្រប់វេលានោះទេ ពីព្រោះថា ផ្កាកុលាបតែ១ពណ៌មិនសូវជាស្រស់ស្អាតដូចផ្កាដែលមានចំរុះពណ៌ទេ ដូចគ្នាដែរនឹងជីវិតរបស់យើង ត្រូវតែលាយចំរុះនូវការសប្បាយរីករាយ ផ្អែមល្អែម ទុក្ខសោក ទើបធ្វើឲ្យជីវិតកាន់តែមានន័យ ដែលអាចនិយាយបានថា យើងមានសំណាងដែលបានដឹង និងភ្លក់គ្រប់រស់ជាតិនៃជីវិត ព្រោះមានអ្នកខ្លះគ្មានសំណាងដូចយើងទេ។
ចំពោះខ្សែជីវិតខ្ញុំ ក៏មិនខុសពីខ្សែជីវិតអ្នកទាំងអស់គ្នាដែរ ប៉ុន្តែមនុស្សម្នាក់ក៏អាចរៀបចំ និងសំរបសំរួលខ្សែជីវិតរបស់ខ្លួនបានទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែងនៅក្នុងគ្រួសារ និង សហគមន៍ដែលកំពុងរស់នៅ។ បើនិយាយជារួមទៅ បញ្ហាជីវិតរបស់យើងអាចខុសៗគ្នា ហើយដំណោះស្រាយក៏អាចខុសគ្នាដែរ។ ដូច្នេះហើយ យើងគួរតែរីករាយនឹងទទួលយករាល់អ្វីដែលកើតមានឡើងក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង ព្រោះថា យើងមានសំណាងដែលបានយល់ដឹងពីជីវិតបានច្រើន ហើយក៏មានភាពឆ្លាតវៃក្នុងការដោះស្រាយរាល់អ្វីដែលយើងជួបប្រទះ។ ចំពោះខ្ញុំ មានគំនិតថា ការឆ្លាតវៃរបស់មនុស្សមិនមែនអាចវាយតំលៃបានដោយគ្រាន់តែដោះស្រាយលំហាត់គណិតវិទ្យានោះទេ តែផ្ទុយទៅវិញគឺវាយតំលៃពីការចាត់ចែងជីវិតរស់នៅដែលប្រកបដោយសេចក្ដីសុខ សន្តិភាព សំរាប់ខ្លួនឯង ក៏ដូចជាអ្នកនៅជុំវិញខ្លួនមិនថាជិត រឺឆ្ងាយទេ។ មិនខុសគ្នាទេ បើចង់ក្លាយជាមេដឹកនាំល្អ គឺចាំបាច់ត្រូវតែមានភាពវៃឆ្លាតនៅក្នុងការដឹកនាំ។ មានន័យថា អ្នកដឹកនាំត្រូវតែអាចធ្វើឲ្យខ្លួនឯង និងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្រកបដោយភាពសុខក្ដម្ភរម្យនា សន្តិភាព និងតម្លាភាព។ ខ្ញុំគិតថា ដើម្បីអាចឈានទៅដល់ចំនុចនេះបាន គឺយើងម្នាក់ៗត្រូវតែមាន “ភាពស្មោះត្រង់ និងទំនួលខុសត្រូវ”។ ភាពស្មោះត្រង់ និងទំនួលខុសត្រូវ ត្រូវតែដើរជាមួយគ្នា ព្រោះយើងត្រូវតែហ៊ាននិយាយការពិត បង្ហាញពីការពិត និងទទួលយកការពិត។ ដូចគ្នាដែរចំពោះបញ្ហាជិវិត ក៏ដូចជាបញ្ហាសង្គមជាតិទាំងមូល។ ជីវិតដែលពោពេញទៅដោយភាពអាប់អួរ (ដូចពពកខ្មៅពេលជិតភ្លៀង 😀 ) ក៏ដោយសារតែយើងបណ្ដោយខ្លួនយើងទៅតាមពពកខ្មៅទាំងនោះ ដោយមិនព្រមបញ្ជៀសខ្លួនចេញទៅរកទីដែលមានពន្លឺ។ បើយើងស្មោះត្រង់នឹងខ្លួនឯង ហើយមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ នោះយើងមិនធ្វើបាបខ្លួនឲ្យនៅទីងងឹតទេ ផ្ទុយទៅវិញ ដោយភាពញញឹមទទួលយកការពិត និង ដោះស្រាយបញ្ហាដោយភាពឆ្លាតវៃ។
បើយើងមានទំនួលខុសត្រូវ និងមានភាពស្មោះត្រង់នឹងអ្នកដទៃ នោះយើងមិនបង្កការលំបាក រឺ ភាពក្ដៅក្រហាយដល់ពួកគាត់ទេ ហើយយើងនឹងមានគំនិតថា សេចក្ដីសុខរបស់ពួកគាត់ក៏ជាសេចក្ដីសុខរបស់ខ្លួនយើងផ្ទាល់ដែរ។ មិនខុសគ្នាទេ ចំពោះអ្នកដឹកនាំប្រទេស ត្រូវតែមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងភាពស្មោះត្រង់ចំពោះពលរដ្ឋខ្លួនក្នុងការកសាងប្រទេស ផ្ដល់សេចក្ដីសុខ សន្តិភាព ដល់ប្រជារាស្ត្រប្រកបដោយតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌។ បើប្រជារាស្រ្តរស់នៅប្រកបដោយក្ដីសុខសាន្ដ នោះគ្មាននរណាម្នាក់ក្រោកឈរឡើងដើម្បីប្រឆាំងតវ៉ា ដែលធ្វើឲ្យសង្គមជាតិមានភាពអាប់អួរ ច្របូកច្របល់នោះទេ។
សរុបមក អ្វីដែលខ្ញុំចង់ចែករំលែក គឺយើងត្រូវតែប្រកាន់ភ្ជាប់នូវ “ភាពស្មោះត្រង់ និង ទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់” ដើម្បីធ្វើឲ្យមាគ៌ាជីវិតយើងទទួលបាននូវស្នាមញញឹមពិតប្រកបដោយសេចក្ដីសុខ សុភមង្គល។ ហើយយើងត្រូវតែបណ្ដុះគំនិតថា “សេចក្ដីសុខរបស់អ្នកដទៃ ក៏ជាសេចក្ដីសុខរបស់យើង“។ សង្ឃឹមថា ផ្ដើមចេញពីការចែករំលែកគំនិតដ៏តូចមួយនេះ អាចកែប្រែជីវិតយើង និងសង្គមជាតិយើងឲ្យទៅដល់ទីដែលមានពន្លឺដ៏ត្រចះត្រចង់ ប្រកបដោយសេចក្ដីសុខទាំងអស់គ្នា។ 🙂