យើងដឹងហើយថាការអភិវឌ្ឍន៍ មិនថាជាសហគមន៍តូច រឺប្រទេសទាំងមូលទេ គឺជាការងារមួយដ៏ពិបាក ជាពិសេសនៅពេលទទួលឥទ្ធិពលអាក្រក់ពីកក្តាមួយចំនួនដែលពាក់ព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែការសំខាន់គឺយើងត្រូវស្វែងយល់ពីឬសគល់នៃការជៈឥទ្ធិពេលអាក្រក់ដែលបង្កជាឧបសគ្គដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយនៅពេលដែលដឹងពីឧបសគ្គទាំងនេះ យើងនឹងអាចរកឃើញនូវមធ្យោបាយដើម្បីដោះស្រាយផងដែរ។ ខ្ញុំបានអានសៀវភៅមួយចំនួនដែលបានបកស្រាយពីឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាននៃនិកម្មភាព (Unemployment) ទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយក៏ចង់សង្ខេបបង្ហាញសំរាប់ការយល់ដឹង និង ការពិចារណាទាំងអស់គ្នា។ នៅពេលអត្រានិកម្មភាពខ្ពស់ បានបង្កផលប៉ៈពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម (Great economic and social cost) ។ ខាងក្រោមនេះជាការសង្ខេបពីផលអវិជ្ជមាននៃនិកម្មភាពទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍៖
១ បញ្ហា រឺ ចំណាយសង្គម (Problem or Social Cost)
– បញ្ហាជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនប្រចាំថ្ងៃ និង សន្តិសុខសង្គម
ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនតែងតែជួបប្រទះនូវបញ្ហាជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយ ហើយបញ្ហាមួយដែលសំខាន់នោះគឺ ចំណូល។ ចំណូល ជាកត្តាមួយសំខាន់សំរាប់ការរស់នៅ ដើម្បីបំពេញនូវតំរូវការចំណាយលើទំនិញ និងសេវាផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែឧបសគ្គសំខាន់មួយដែលបង្កផលវិបាកដល់ប្រជាពលរដ្ឌគឺ ភាពគ្មានការងារធ្វើ (Unemployment) ពីព្រោះ ប្រសិនបើមនុស្សគ្មានការងារធ្វើ (Unemployed) នោះនឹងមិនមានចំណូលសំរាប់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យជីវភាពរស់នៅកាន់តែលំបាកបន្តិចម្ដងៗ និង អាចឈានទៅដល់ការរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រ។ នៅពេលដែលអត្រាអត់ការងារធ្វើ (Unemployment Rate) កាន់តែខ្ពស់ មានន័យថាចំនួនប្រជាជនដែលគ្មានការងារធ្វើក៏កាន់តែច្រើនឡើងផងដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ ប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ចំនួនអ្នកគ្មានការងារធ្វើបានកើនឡើង ជាពិសេសនិស្សិតមួយចំនួនដែលទើបបញ្ចប់ការសិក្សា មិនអាចរកការងារធ្វើបាន ដែលនាំឲ្យគេជួបប្រទះការលំបាកក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងការរស់នៅរបស់ពួកគេនិងក្រុមគ្រួសារ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានធ្វើចំណាកស្រុកមកទីក្រុង រឺ ទៅប្រទេសជិតខាង ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើរកចំណូលសំរាប់គ្រួសារ ដែលការធ្វើចំណាកស្រុកនេះ បានបង្កផលពិបាកជាច្រើនដល់ពួកគាត់ និងក្រុមគ្រួសារផងដែរ ដូចជា ចំណាយលើការធ្វើដំណើរ ទីជំរក និង ទំនិញផ្សេងៗជាដើម ដែលទាំងនោះជាបន្ទុកនៃការចំណាយខ្ពស់ និងមិនគ្រប់គ្រាន់ ហើយក៏ជាហេតុធ្វើឲ្យចំណូលសំរាប់មនុស្សម្នាក់ៗ (Income per capita) ថយចុះ។ ទាំងនេះបង្កផលលំបាកជាច្រើនដល់សង្គម ជាពិសេសប្រទេសក្រីក្រមិនអាចធ្វើការសន្សំ និង វិនិយោគទៅលើវិស័យផ្សេងៗទៀតបាន។
– បន្ទុកក្នុងការស្ដារបំនិនឡើងវិញ
និកម្មភាពបានធ្វើឲ្យខាតបង់ធនធានកំរផ្សេងៗដែលប្រើប្រាស់ដើម្បីបណ្ដុះបណ្ដាលនិកម្មជនឡើងវិញ។ លើសពីនេះទៅទៀត និកម្មជនដែលគ្មានការងារធ្វើក្នុងរយៈពេលវែងអាចនឹងភ្លេចនូវអ្វីដែលពួកគេបានរៀន រឺធ្វើការកន្លងមក។ខណៈពេលដែលបំនិនរបស់ពួកគេត្រូវបានបណ្ដុះបណ្ដាលឡើងវិញ ទីផ្សារការងារមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលនឹងធ្វើឲ្យឳកាសទទួលបានការងារធ្វើរបស់ពួកគេមានការថយចុះ ហើយនឹងក្លាយទៅជាបន្ទុករបស់រដ្ឋ និងសង្គមទាំងមូល។
២ ចំណាយសេដ្ឋកិច្ច ( Economic Cost )
– ការបាត់បង់ Output នៃទំនិញ សេវា និង គំលាតនៃ Potential and actual GDP
និកម្មភាពបណ្ដាលឲ្យមានការបាត់បង់នូវធនធានសេដ្ឋកិច្ចកំរ (Scare economic resource) និងធ្វើឲ្យការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែងមានការយឺតយ៉ាវ។ បើនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចមួយមានអត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើច្រើន នោះការផិលទំនិញមួយនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចនោះស្ថិតនៅក្នុងភាពមានកំរិត។ ម្យ៉ាងទៀតចំនួនម៉ោងដែលអ្នកអត់មានការងារធ្វើបានចំណាយ មិនអាចស្ដារមកវិញបានទេ ដែលកំហាតបង់ទាំងនេះទាក់ទងទៅនឹងចំនាយឳកាស មានន័យថាប្រសិនបើគេយកពេលដែលជាលទ្ធផលមកពីភាពទំនេររបស់អ្នកអត់ការងារធ្វើទៅធ្វើអ្វីមួយផ្សេង នោះគេនឹងទទួលបានផលមកវិញ តែផ្ទុយមកវិញក្នុងករណីខាងលើ (អត់ការងារធ្វើ) ជាការចំនាយពេលទំនេរដោយឥតប្រយោជន៍។ ហើយបើសិនជាគេអាចកាត់បន្ថយចំនួនអ្នកអត់ការងារធ្វើ គេនឹងអាចបង្កើនចំណូលក៏ដូចជាការបង្កើនបរិមាណផលិតផលជាតិផងដែរ។
មួយវិញទៀតការបាត់បង់ Output នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចបរាជ័យក្នុងការបង្កើតការងារឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់សំរាប់អ្នកដែលមានសមត្ថភាព និងមានបំណងធ្វើការ នោះសក្ដានុពលផលិតកម្មទំនិញ និងសេវា ត្រូវបានបាត់បង់មិនអាចទាញយកវិញបាន។ សេដ្ឋកិច្ចវិទូបានធ្វើការវាស់វែងពីការបាត់បង់ Output នេះជា “គំលាតផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP Gap)” ដែលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបពិតប្រាកដ (Actual GDP) ធ្លាក់ចុះ ដែលធ្វើឲ្យកំណើនមិនទៅដល់សក្ដានុពលនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (Potential GDP)។
– កាត់បន្ថយចំណូលពន្ធរបស់រដ្ឋ
ចំនួននិកម្មជនកាន់តែច្រើន អាចមានឥទ្ធិពលលើចំនាយរួមរបស់រដ្ឋ ចំណូលពន្ធ និងកំរិតនៃកំចីរបស់រដ្ឋប្រចាំឆ្នាំនីមួយៗ។ ជាធម្មតា ជនដែលគ្មានការងារធ្វើ មិនមានប្រាក់ចំណូលឡើយ ដែលនាំឲ្យរដ្ឋពុំបានទទួលពន្ធពីប្រាក់ចំណូលទេ។ ហើយជាងនេះទៅទៀត និកម្មជនតែងតែចំនាយតិចបំផុតដែលអាចធ្វើទៅបាន ដែលបណ្ដាលឲ្យរដ្ឋមិនអាចទទួលបានពន្ធដារពីការទិញទំនិញ និងសេវា។ កត្តាទាំងនេះនឹងតំរូវឲ្យរដ្ឋបង្កើនកំចី ដើម្បីទប់ទៅនឹងការចំនាយផ្សេងៗរបស់រដ្ឋ។
បើនិយាយពីបញ្ហាសេដ្ឋដែលធ្វើអោយសេដ្ឋកិច្ចជាតិមួយរីកចំរើនគឺត្រូវពាក់ពន័្ថនឹងបញ្ហាធំៗមាន អត្រាកាប្រាក់ ការផ្គត់ផ្គង់រូបិយវត្ថុ ពន្ធ នឹង ចំណាយរដ្ខាភិបាល ហើយយើងនឹងយកផ្នែកមួយយកមកវិភាគទៀត
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
ជាការត្រឹមត្រូវហើយ ហើយខ្ញុំគ្រាន់តែនិយាយមួយផ្នែកតូច ព្រោះការងារ និង ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក៏ជាសរសៃឈាមមួយនៃការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិដែរ។ សូមអរគុណចំពោះការផ្ដល់គំនិត ចែលរំលែកចំនេះដឹងរបស់ សាសា ហើយសង្ឃឹមថាអាចនឹងទទួលចំនេះដឹងបន្ថែមទៀតពី សាសា។ 🙂
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
មិនហ៊ានទទួលទេ គ្រាន់តែកាចេះដឹងបន្តិចបន្តួចសំរាប់ចែករំលែកប៉ុណ្ណោះ
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
ទទួលទៅ ចាំជួយបង្ហាត់បង្រៀនខ្ញុំបន្ថែមទៀតផង! 😀
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
គ្រីយ៉ារៀននៅម៉ាឡេ មុខវិជ្ជាអីដែរ?
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
ខ្ញុំរៀនផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តកុំព្យូទ័រ!
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
ម៉េចក៏មកវិភាគវែកញ៉ែកពាក់ព័ន្ទនឹងសេដ្ខកិច្ចចឹង?
ចូលចិត្តចូលចិត្ត
មានចំណាប់អារម្មណ៍ ហើយ ក៏ធ្លាប់បានរៀន បានអាន និង បានដឹងខ្លះៗដែរ! 🙂
ចូលចិត្តចូលចិត្ត